Tan, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına yönelik ek önlemlerin uzatılmasına ait değerlendirmede bulundu.
Zeytinyağında 2022-2023 döneminden yaklaşık 200 bin ton evre stoku bulunduğu bilgisini veren Tan, bu yılın zeytin üretiminde “yok yılı” olmasına rağmen ülke stoklarında rastgele bir kahır yaşanmayacağını söyledi.
Tan, geçen dönem Türkiye’de toplam 450 bin tonu bulan arz gerçekleştirildiğine dikkati çekerek, şöyle konuştu:
“Bunun yaklaşık 150 bin tonunu ihraç ederek bir rekora imza atmış, 150 bin ton da iç tüketim yapmıştık. Artık evre stoklarla birlikte yaklaşık 150-200 bin ton ile 2023-2024 dönemine giriyoruz. Bu dönem zeytin üretiminde ‘yok yılı’ ortalamalarında olsa bile geçtiğimiz dönemin iç ve dış tüketimini karşılayıp bir sonraki yıla değerli ölçü periyot stok verecek kadar zeytinyağımız olacaktır. Elimizde fazladan ihracat yapacak ölçü var. Yani iç ve dış zeytinyağı arzında düşünce yaşanmayacak. Elimizde geçen yıl kırılan ihracat rekorunu tekrar kırmaya yetecek kadar zeytinyağımız olacaktır.”
Tan, 2023-2024 devrinde bölüm stoku da dahil edildiğinde arz bakımından İspanya’dan sonra Türkiye’nin ikinci sırada olmaya devam edeceğini belirterek, İspanya ve İtalya’nın geçen dönem olduğu üzere bu dönem da üretim sorunu yaşayacağını anlattı.
Bu ülkelerin ellerinde dönem stoku bulunmadığını vurgulayan Tan, “Bizim stoklarımız düzgün seviyede. Bu yılki üretimimizi yurt içinde tüketsek ve periyot stokumuzu ihraç etsek bile tekrar kardayız, külfet yaşamayız.” sözlerini kullandı.
“Ambalajlı ihracat teşvik edilmeli”
Tan, ambalajlı yağ ihracatının artırılması için dökme yağ ihracatının azaltılmasının kesin tahlil olmadığını lisana getirerek, ambalajlı ve kutulu ihracatın teşvik edilmesi gerektiğini bildirdi.
Ambalajlı ihracatta evvelden tonda dolar bazında 250-1000 dolar yardım yapıldığını hatırlatan Tan, dökme zeytinyağı ihracatını yasaklamak için fon konulabileceğini, devletin buradan gelir elde edebileceğini ve bunu da ambalajlı ihracatta teşvik olarak kullanılabileceğini anlattı.
Tan, Türkiye’nin ambalajlı ve markalı satış yapmasının değerli olduğunu, ihracatın döviz getirdiğini ve şu anda ülke tarihinde birinci kere zeytinyağı ihracatında 1 milyar dolara yaklaşıldığını kaydetti.
İç piyasa fiyatlarının kısıtlama tekniğiyle düşmeyeceğini savunan Tan, bunun yolunun AB’deki üzere kilogramda 1,32 avro prim verilmesinden geçtiğini söyledi. Tan, zeytinyağı fiyatlarının başka ülkelere nazaran Türkiye’de daha ucuz olduğunu da kelamlarına ekledi.
Ticaret Bakanlığı, önlemlerin sürmesini kararlaştırmıştı
Ticaret Bakanlığı, mevzuya ait yaptığı açıklamada, bu dönem ülkede zeytin üretiminin “yok yılı” kaynaklı azaldığını ve birçok bölgede eserin çiçek açma periyodundaki olumsuz iklim koşullarından ötürü kayıplar yaşandığını belirterek, şunları bildirmişti:
“Dünyada artan zeytinyağı fiyatlarında rastgele bir gerilemenin olmayacağı ve artan dış talebin devam edeceği dikkate alındığında, iç piyasada tüketici refahı ve fiyatları bakımından arz taraflı dertlere mahal verilmemesini teminen, eser rekoltesindeki gelişmelerin bir mühlet daha takip edilerek, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına yönelik olarak uygulanan önlemin bir müddet daha devam ettirilmesi muhtaçlığı hasıl olmuştur. Anılan değerlendirmelerin tümü Tarım ve Orman Bakanlığımız ile tam bir uyum halinde yapılmış ve kararlar buna istinaden alınmıştır. Öte yandan, ambalajlı ve kutulu zeytinyağı ihracatına yönelik uygulanan rastgele bir önlemin bulunmadığının da kamuoyuyla paylaşılmasında fayda görülmektedir.”