Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO) tarımda yüksek girdi maliyetlerinin global besin piyasalarında yaşanan zahmetlerin daha uzun sürmesine neden olabileceğini belirtti. FAO tarafından yayınlanan Besin Görünümü Raporu’nda, çiftçilerin girdi maliyetlerini gösteren endeksin rekor yüksek düzeye ulaştığına ve bu artışın geçtiğimiz yıl besin fiyatlarında yaşanan artışın üzerinde olduğuna dikkat çekildi. FAO’ya nazaran, girdi maliyetlerini gösteren endeksteki artışın geçtiğimiz yıl besin fiyatlarında yaşanan artışın üzerinde olması çiftçilerin gerçek gelirinin azalması manasına geliyor.
Gübre üzere ziraî girdi maliyetlerindeki artışın çiftçiler açısından üretimi artırma noktasında caydırıcı olacağına işaret edilen raporda, rekor ithalat faturalarıyla karşı karşıya kalan fakir ülkelerde besin güvenliğinin tehdit altında olduğu belirtiliyor.
Gıdada ithalat faturası yeni rekora gidiyor
Yakıt ve gübre üzere ziraî girdiler için artan fiyatların rolünün ve Ukrayna’daki savaşın global emtia piyasaları için yarattığı risklerin ele alındığı iki özel kısmın de yer aldığı raporda, “Artan girdi fiyatları, hava durumuyla ilgili telaşlar ve Ukrayna kaynaklı belirsizlikler dikkate alındığında FAO varsayımları, besin piyasalarında mümkün bir daralmaya ve besin ithalat faturalarının yeni bir rekor düzeye ulaştığına işaret ediyor” sözü yer aldı. Rapora nazaran, global besin ithalat faturası bu yıl yüzde 3’lük artışla 1,8 trilyon dolara yükselerek yeni bir rekora ulaşma yolunda ve kelam konusu artışın büyük kısmını yüksek fiyatlar ve nakliye maliyetleri oluşturuyor.
İthalatçı finansmanda zorlanacak
Raporda ithalatçıların artan milletlerarası maliyetleri finanse etmekte zorlanacakları ihtarında da bulunuluyor. FAO tarafından yılda 2 defa yayınlanan Besin Görünümü Raporu’nda tahıllar, yağlı eserler, şeker, et ve süt eserleri ve balıklar üzere esas besin unsurları için piyasa arz ve talep eğilimlerine ait bilgiler de yer alıyor. Bulguların 2022/23 dönemi ve muhtemelen bir sonraki dönem için besin fiyatlarında görülen artışların önüne geçebilecek bir tedarik ortamına işaret etmediğinin altını çizen FAO, en az gelişmiş ülkelerin toplam ithalat faturalarını aşağı çekmek için hacimleri çok keskin bir halde azaltmalarını bekliyor.
FAO endeksi iki aylık düşüşe karşın Mayıs 2021’e nazaran hala çok yüksek
Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO) dünya besin fiyatları endeksi martta rekor yüksek seviyeyi gördükten sonra hububat ve et fiyatlarındaki artışa karşın nisanın akabinde mayısta da gerilemişti. Üst üste iki aylık düşüşe karşın besin fiyatları endeksi bilhassa Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin yarattığı tasalarla Mayıs 2021’e kıyasla hala yüzde 22.8 daha yüksek düzeyde bulunuyor.
