Her geçen gün tüm dünyada tesirini gösteren kuraklık, besin ve tarım eserlerinin üretimi, güvenliği ve dayanıklılığı açısından büyük tehdit oluşturuyor. Dünya Doğal Kaynaklar Enstitüsü’nün (WRI) bilgilerine nazaran Türkiye, 2040 yılında en çok su gerilimi yaşayacak 33 ülke ortasında yer alıyor.
Yaşar Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mir Jafar Sadegh Safari’nin yaptığı iki araştırma; 1940-2020 yılları ve 2020-2100 yılları ortasında Ege Bölgesi’nin kuraklık durumunu ele aldı. Araştırma sonuçlarına nazaran; 2041-2070 yıl aralığında 14 ay ve 2041- 2100 yıl aralığında 20 ay şiddetli kuraklık yaşanacağı öngörülüyor.
Yaşar Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mir Jafar Sadegh Safari, iki Bilimsel Araştırma Projesi (BAP) ile İzmir ve Ege Bölgesi’nin 1940 yılından 2100’e kadar olan kuraklık durumunu inceledi. Doç. Dr. Safari’ye araştırmacı olarak eşlik eden Bursa Teknik Üniversitesi’nden Doç. Dr. Babak Vaheddoost’un yanı sıra İstanbul Gelişim Üniversitesi’nden Dr. Mustafa Nuri Balov ve yüksek lisans öğrencileri Denizhan Mersin, Ayşe Gülmez, Farzad Rotbei ise araştırmaya katkı sağladı.
30 yıllık devir kritik
Büyük Menderes, Küçük Menderes ve Gediz havzalarının ele alındığı “İzmir Vilayetinde Kuraklık Değerlendirmesi” araştırmasının sonuçlarından bahseden Doç. Dr. Safari, “Aynı dönemde Ege bölgesinin doğu kesitlerinde daha şiddetli kuraklıklar yaşanırken, Ege bölgelerinin kıyı bölümlerinde orta seviyede kuraklık yaşandığı gözlendi.
Sonuçlara nazaran 1985-1990 ve 2005-2012 periyotlarında Selçuk, Sultanhisar, Manisa, Denizli, Uşak, Kuşadası, Sultanhisar ve Denizli istasyonlarında şiddetli meteorolojik kuraklık yaşandığı saptandı. 1990-2000 yıllarında ise şiddetli kuraklık devirleri tespit edilmiştir. Bu nedenle bölgenin doğu kesitlerindeki dağlık alanlar ve buna bağlı sosyo-ekonomik faaliyetler kuraklığa karşı daha hassastır ve meteorolojik kuraklık değil, uzun vadeli hidrolojik kuraklık tarım, sanayi, güç ve besin kesimlerinin temel kaygısı” dedi.
Doç. Dr. Safari, 2100’e kadar yapılan kuraklık değerlendirmesinin sonucunda ise, “Gelecekteki (2041-2070) kuraklık olaylarının sayısında ve şiddetinde değerli bir değişiklik olmayacağı, lakin içinde bulunduğumuz yüzyılın son 30 yıllık periyodunda çok kuraklık olaylarının sayısının daha fazla olacağı öngörülüyor. Çalışmanın sonuçları, Ege Bölgesi’ndeki tüm emisyon senaryolarında yüzyılın sonuna kadar kuraklık olaylarının sayısında ve şiddetinde değerli bir artış olduğunu gösterdi. 2041-2070 yıl aralığında 14 ay ve 2041-2100 yıl aralığında 20 ay şiddetli kuraklık yaşanacağını öngörüyoruz.
İklim modellerine nazaran Ege bölgesi iklim değişiminden en çok etkilenen bölgelerden biri olarak öne çıkıyor. Buna nazaran kuraklık ve taşkın üzere çok iklim olaylarının şiddeti ve sıklığında artış bekleniyor. İklim modellerinin sonuçları bu modellerin yapısına bağlı olarak spesifik bir vakit için öngörüde bulunmak için uygun değil” dedi.
Yaşam stili değişmeli, su tüketimi verimli hale gelmeli
Alınacak tedbirlerle iklim değişikliğinin tesirinin azaltılabileceğini söyleyen Safari, “Geliştirilen sosyo-ekonomik senaryoların mahiyetine nazaran farklı durumlar kelam konusu olabilir. Dünya çapında alınacak tedbirlere nazaran birtakım senaryolar iklim değişikliği etkilerinin azalacağını gösteriyor. İklim değişikliği küresel bir sorun, fakat bölgesel tedbirlerin alınması da değerli olduğu vurgulanmaktadır.
Bu tedbirler yeni durumun hakikat bir biçimde iddia edilmesi ve ona nazaran adaptasyon faaliyetleri, meydana gelebilecek ziyanların minimize edilmesinde değerli rol oynayabilir. Bunlara örnek olarak tarım faaliyetlerinde, yeni teknolojiler ve daha uyumlu eserlerin seçilmesi ve sulama randımanının artırılması üzere aksiyonlar, ömür biçiminin yeni durama nazaran değiştirilmesi, su tüketiminin daha verimli hale getirilmesi gösterilebilir” halinde konuştu.
