Helikopterlerin iniş grubu aracın iniş anda gövdesinin yere ne formda oturduğunu belirliyor İşte bu kadronun perabet bonus değerli üyelerinden olan tekerlek ve kızak helikopterin yere inişinin nasıl olacağını anlamamızı sağlıyor
Peki kızağın ve tekerleğin ortasındaki farklar ne yahut hangisi daha avantajlı Gelin daima birlikte buna bakalım
Kızaklar perabet para yatırma iniş ve kalkış anında oluşan kaymalar nedeniyle yaşanan sürtünmelere güçlü aşınma şeritlerine sahiptir
Helikopterlerdeki kızak takımı genelde içi boş tüplerden üretilir Aracın göbek gövdesi üzere düşünebilirsiniz kısmının önüne perabet para çekme ve gerisine monte edilmiş çapraz borular dizilir Bu borular gövde kısmına geniş biçimde döşenir ve uçlarına süspansiyon bir taşıtı tekerleklerine bağlayan ve ikisi ortasındaki göreli harekete müsaade veren lastik sistemi dizayn edilir Sonra bu düzenek çapraz borulara dik olan helikopter gövdesince uzun uzadıya monte edilen kızak tüplerine bağlanır
Kızakların iniş ve kalkış anındaki sağlamlığının nedeni işte bu dizayna bağlıdır Ayrıyeten bu sistem cıvatayla düzenlenebilecek yapıda olduğu için bunları helikoptere monte etmek büyük uğraşlar gerektirmez Kızaklar helikoptere daha heybetli bir yapı verir Zati üstte bahsedilen bu süspansiyonlar iniş esnasında aracın yükünü alıyor ve böylelikle daha hafif bir iniş sağlanıyor Aslında kızakların dizaynının ve üretiminin bu kadar kolay olması tercih edilebilirliğini artırıyor diyebiliriz
Tekerlekler daha büyük ve daha güçlü helikopterlerde kullanılır
Bunun nedeni bu tip araçların daha konforlu olması ve bunlar üretilirken tartıdan tasarruf etmenin pek önemsenmemesidir Misal kızaklar tekerleklerden daha hafif olduğu için tercih edilir yani onlarda tasarruf ön plandadır Bu tip araçlarda motor kapatıldığı ve pilot yerinden uzaklaştığı zaman aracı hareket ettirmek epey kolaydır
Çünkü helikopterin üretim etabında aracın yerinden kolay hareket edebilmesi için geri çekilebilir olan ve sabit duran tekerlekler ortasında bir istikrar kurulmuştur Bu kapsamda aerodinamiğin hareket eden bir cisim üzerinde havanın etkisi de hesaba katıldığını söyleyebiliriz
Kısacası tekerlekli helikopterlerin bakımı da bu nedenle kızaklılara nazaran daha lükstür diyebiliriz Kızaklı olanların dezavantajlarından biri alçak yerlerde uçarken kablolara takılabilme risklerinin olması Bir de kendi başlarına taksi yapamazlar buna rule de deniyor yani bir hava taşıtının kendi gücünü kullanarak yerdeki seyahatini söz ediyor Mesela bu yüzden kızaklı helikopterleri dururken hareket ettirebilmek için altlarına ekstra tekerlek şu sonradan monte edilen cazip tekerleklerinden takmak gerekiyor Sonra krikoyla aracı kaldırmak ve aracın saklanacağı hangara götürmek gerekiyor
Tabii ki ortalarında kullanım farkları var
Helikopterin büyük yük nakliyatı için mi yoksa hava nakliyatı için mi kullanılacağı tercih edilebilirliğini değiştiriyor Misal yük taşımak ve hava nakliyeciliği operasyonları yapmak için tekerlekli olanlar daha uygundur zira havada daha uzun müddet kalabilirler Ayrıyeten bunlar uzun arayı yüksek süratte gidebilir Kızaklı olanlar büyük yükler taşıyamaz az sayıda yolcuyu taşıma üzere hafif vazifeleri vardır
Tekerli olanlara baktığımızda taşıdıkları yüklerin ağırlığını sadece lastiklerin olduğu yere ağırlaştırdıklarını görürüz Bu nedenle iniş yüzeyleri bir tek helikopter pisti üzere asfalttan yapılan yerlerdir Kızaklı helikopterlerde yük üstte bahsettiğimiz üzere gövdenin uzunluğu boyunca dağıtıldığı için helikopterin istikrarı bozulmaz Bu nedenle bunlar hem asfalt hem de asfalt olmayan yüzeylere çim çakıl vb iniş yapabilir Bu özelliklerin farklılaşmasında ikisinin de gövde dizaynındaki helikopter tartı merkezi yerleşiminin CG dizaynının farklı olması etkilidir
Tekerlekli olanlar CG’yi merkezde tutmak için daha geniş bir gövdeye sahipken kızaklılarda bu türlü bir durum kelam konusu değildir Zira onların cıvatayla monte edilip sökülebilen yapıları nedeniyle gövdeleri diğer kısımlarına nazaran daha küçüktür Gövdelerinin küçük olmasının sebebi ise şudur Gövdenin geniş olması yahut ekstra kızak eklenmesi bu araçların sürtünme katsayısı için olumsuz tesir yapar Uçakların yahut helikopterlerin gövde tasarımında iniş ekibi tasarımları aerodinamik tesirlerini hesaba katabilmek için çok değerlidir
Kaynaklar Science Abc Helis