Vergi Tarz Kanunu’nun tekrarlanmış 227. hususunda yer alan düzenleme uyarınca, Hazine ve Maliye Bakanlığı vergi kanunlarında yer alan muafiyet, istisna, yine değerleme, ziyan mahsubu ve gibisi kararlardan yararlanılmasını belirlenen koşullara uygun olarak Yeminli Mali Müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporu ibraz edilmesi koşuluna bağlamaya yetkili kılınmıştır.
3568 sayılı Özgür Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu’nun 12. unsuru düzenlemesinde ise Yeminli Mali Müşavirlerin tasdik edecekleri evraklar, tasdik mevzuları ile tasdike ait yol ve asılların; gerçek ve tüzelkişilerin mükellefiyet halleri, iş kolları ve ciroları, döviz kazandırıcı süreçleri, ithalat ve ihracatları, yatırımın ölçüleri ve nevileri ile evrakların ibraz edileceği merciler temel alınmak suretiyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca çıkarılacak yönetmeliklerle belirleneceği karar altına alınmıştır.
Konuyla ilgili olarak çıkarılan ve 2.1.1990 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış olan Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Dokümanlar, Tasdik Mevzuları, Tasdike Ait Yöntem Ve Temeller Hakkında Yönetmelik’in “Tasdik Kapsamı” başlıklı 7.maddesinde, Yeminli Mali Müşavirlerce vergi mevzuatı istikametinden tasdiki yapılabilecek olan bahis ve evraklar belirtilmiş, unsurun son fıkrasında ise tasdik süreci yapılırken aranacak taban bilgi, form koşulları ile tasdike ait öteki yol ve asılların Bakanlıkça çıkartılacak bildirimlerle belirleneceği; unsurda belirtilen bahislerin ve evrakların tasdikine ait olarak Bakanlıkça bildiri çıkartılmadıkça, Yeminli Mali Müşavirlerin bu husus ve evraklarla ilgili olarak tasdik süreci yapamayacakları açıklanmıştır.
Vergi kanunlarında yer alan muafiyet, istisna, tekrar değerleme, ziyan mahsubu ve gibisi kararlardan yararlanılmasını Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen kurallara uygun olarak Yeminli Mali Müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporu ibraz koşuluna bağlanması ile ilgili Kurumlar Vergisi İstisna, İndirim ve Muafiyetlerine 3568 sayılı Kanun Genel Bildirileri ile düzenlemelerde bulunulmuş ve ilgili Bildirilerde belirtilen süreçlerin Yeminli Mali Müşavirlerce tasdik edilmesi, makul bir meblağı aşması halinde mecburî tutulmuş durumdadır. Belirlenen meblağın Bakanlıkça özel bir belirleme yapılmadığı takdirde her yıl bir evvelki yıl için belirlenen yine değerleme oranında artırılarak uygulanmaktadır.
Durum bu olmakla birlikte tasdik zaruriliği kapsamına alınan istisna ve indirimlerden birçoklarının uygulanabilirliği ortadan kalkmış, kimilerinin ise yeni 13/06/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’ndaki husus numarası ve içeriği değişmiş durumda. Hal bu türlü olunca bu durum, mükellefler ve meslek mensuplarında tereddütlere neden olmaktadır. Örneğin tüm istisnalar için tasdik raporu düzenlenmesi gerektiğini savunanlar olduğu üzere taşınmaz ve iştirak payı satış yararı istisnası üzere birkaç istisna ve indirim dışında tasdik raporuna gerek olmadığını savunanlar da var. Bu tartışmanın tam tasdik kontratı imzalamayan mükellefler için geçerli olduğunu çabucak belirtelim.
Dolayısıyla tam tasdik mukavelesi bulunmayan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde yararlandıkları hangi istisna ve indirimler için vergi dışı tutulan süreçleri Yeminli Mali Müşavirlere tasdik ettirmelerinin mecburî olduğu ve bunun için dikkate alınması gereken taban fiyatlar ile yine değerleme süreçlerinin tasdik raporu düzenlenmesini gerektirip gerektirmediği hakkında Gelir Yönetimi Başkanlığı tarafından açıklamada bulunulmasında yarar bulunmaktadır.