Geçtiğimiz nisan ayında Elon Musk, tüm dünyayı şoka uğratan bir haberle gündeme gelmişti. SpaceX, Tesla, Neuralink ve The Boring Company şirketlerini kurucusu olan dünyanın en varlıklı insanı, Twitter’ı satın almak üzere teklif sunmuştu.
Fakat bu teklifin akabinde adeta kaos yaşanmış, Twitter ve Elon Musk birbirine girmiş, en sonunda Musk teklifini geri çekmişti. Twitter ve Elon Musk, bu olayların akabinde davalık olurken geçtiğimiz gece tekrar bir sürpriz gelişme yaşandı ve Elon Musk, Twitter’ı satın almak için yeniden teklif sundu. Üstelik bu teklifinde yine tıpkı parayı ödeyeceğini (44 milyar dolar) söyledi. İyi de, Elon Musk neden Twitter için tekrar teklif sundu?
Önce neler olduğunu gün gün hatırlayalım:
Elon Musk’ın Twitter’ı alma isteği nisan ayında bir sürpriz olarak viagra görülse de aslında pek de o denli değildi. Musk, az sonra da üzerinde ziyadesiyle duracağımız yeni mahkeme dokümanlarına nazaran bu planı uzun vakittir kuruyordu. Kelam konusu bildirilerde Musk, konuşma özgürlüğü ve içerik moderasyonu kararlarından şikâyet ediyordu. Ayrıyeten Musk, nisan ayındaki bir TED röportajında “konuşma özgürlüğü için kapsayıcı bir arena” istediğini dillendiriyordu. Tekrar de gelin, Musk ve Twitter ortasındaki olayları kronolojik olarak hatırlayalım:
- 31 Ocak: Musk, Twitter paylarını satın cialis almaya başladı. Mart ayı ortasına kadar Musk’ın şirketteki hissesi %5’e ulaştı.
- 26 Mart: Musk, Twitter’a alternatif oluşturmayı ‘ciddi’ bir halde düşündüğünü açıkladı. Ayrıyeten Twitter’ın demokrasiye ziyan verip vermediğini sorguladığını belirtti. Bu süreçte Musk, Twitter’ın kurucu ortağı Jack Dorsey ve Twitter idare heyeti üyelerine özel bildiri ve görüşmelerle ulaşıyordu.
- 27 Mart: Musk, Twitter CEO’su ve idare heyeti ile idare heyetine katılmak için görüşmelere başladı. Musk, bu görüşmelerde Twitter’ı özel şirkete dönüştürmekten yahut Twitter’a rakip bir platform kurmaktan da bahsediyordu.
- 4 Nisan: Elon Musk’ın yaklaşık 3 milyar dolar kıymetinde Twitter payına sahip olduğu resmen açıklandı. Böylece Musk, %9 hisse ile Twitter’ın en büyük hissedarı oldu.
- 5 Nisan: Musk’a şirket paylarının %14,9’undan cinsel sağlık ürünleri fazlasına sahip olmama kaidesiyle Twitter idare heyetine dahil olma teklifi sunuldu. Twitter CEO’su Parag Agrawal, “Kurulumuza büyük kıymet katacağı bizim için netleşti.” halinde bir paylaşım yaptı.
- 11 Nisan: Twitter CEO’su, Musk’ın idare şurasına katılmaktan vazgeçtiğini duyurdu.
- 14 Nisan: Twitter, Musk’ın şirketi yaklaşık 44 milyar dolara satın almayı teklif ettiğini açıkladı.
- 15 Nisan: Twitter idare heyeti, Musk’ın teklifine karşı ‘zehir hapı’ savunmasını devreye sokma kararı aldı.
- 21 Nisan: Musk, Twitter’ı satın almak için 45,5 milyar dolarlık finansman sağladı. Twitter idare şurası baskı altına girdi.
- 25 Nisan: Twitter, Elon Musk’ın 44 milyar dolarlık teklifini kabul etti. Musk, Twitter’ı özelleştireceğini, platformun şu anda tabir özgürlüğüne hürmet duymadığını dillendirdi.
- 29 Nisan: Musk, Twitter’ı satın almak için finansman sağlamak üzere 8,5 milyar dolar kıymetinde Tesla payı sattı.
- 5 Mayıs: Musk, finansman sağlamak üzere dünyaca ünlü zenginlerden fon toplamaya başlamıştı. Toplanan fon, 7 milyar dolara ulaştı.
- 10 Mayıs: Musk, Donald Trump’a uygulanan yasağı kaldıracağını açıkladı. Bu, platforma ‘konuşma özgürlüğü’ getireceğinin bir işaretçisiydi.
- 13 Mayıs: Musk, Twitter’ı satın alma mutabakatının askıya alındığını açıkladı. Nedenini ise Twitter’ın platformdaki düzmece hesapların sayısını ‘tam olarak’ tespit etmesi gerektiği olarak paylaştı.
- 6 Haziran: Musk, Twitter’ı kendisine geçersiz hesaplar hakkında bilgi vermeyi reddetmekle suçlayarak 44 milyar dolarlık muahedeyi iptal etmekle tehdit etti.
- 8 Temmuz: Ortada yaşanan bot hesap tartışmalarının akabinde Elon Musk, Twitter teklifini ‘sahte hesapların sayısı hakkında kâfi bilgi verilmemesi’ nedeniyle iptal etti.
- 12 Temmuz: Twitter, Musk’ı muahedeyi tamamlamaya zorlamak üzere Musk’a karşı dava açtı.
- 19 Temmuz: Delaware yargıcı, Musk-Twitter ortasındaki yasal uyuşmazlığın ekim ayında yargılanacağını açıkladı.
- 30 Temmuz: Elon Musk, Twitter’a karşı dava açtı.
- 23 Ağustos: Twitter’ın eski güvenlik şefi, şirketin zayıf siber güvenlik savunmaları ve dezenformasyon yayan uydurma hesapların kökünü kazıma teşebbüsündeki ihmalleri konusunda düzenleyicileri yanlış bilgilendirdiğini öne sürdü. Bu Twitter muhbiri, Peiter “Mudge” Zatko idi.
- 4 Ekim: Musk, Twitter’ı 44 milyara satın almak için yaptığı orjinal teklifi yine sundu. Ancak bu defa mutabakatta yeni bir kaide vardı (Birazdan bahsedeceğiz).
Bu kadar kaosun akabinde Elon Musk, ne oldu da Twitter’ı yine satın almaya karar verdi? Karşılık, 23 Ağustos – 4 Ekim ortasında gizli olabilir:
23 Ağustos günü yargıca sunulan evraklarda Twitter’ın eski güvenlik şefi Peiter “Mudge” Zatko, Twitter’ı Elon Musk karşısında haksız çıkaracak birtakım deliller sunmuştu. Zatko, bu delilleri sunmadan evvel Elon Musk yahut grubundan bir şahısla bağlantıya geçmediğine dair yemin de etti. Fakat ortalığı karıştıran asıl şey, Zatko’nun sözünden evvel ortaya çıkan bir e-postaydı.
Söz konusu e-posta, 6 Mayıs’ta Musk’ı temsil eden hukuk şirketi Quinn Emanuel bünyesindeki avukat Alex Spiro’ya, anonim bir ProtonMail hesabından gönderilmişti. Kendisini “Twitter’ın İtimat ve Güvenlik/İçerik Denetleme kısmındaki grupların önderi ve eski yöneticisi” olarak tanımlayan bu anonim kişi, Musk grubunun bir öbür platform ile “alternatif inançlı yollar” aracılığıyla irtibata geçtiğini, Twitter hakkında bilgi talep ettiğini öne sürüyordu.
Bu e-postanın ortaya çıkmasıyla birlikte Twitter, Musk’ın yakın kontaklarının mesajlarının, basılı evraklarının ve başka tüm dijital irtibatlarının araştırılmasını talep etti. Musk takımıysa bu talebe “ek keşif davayla alakasız” argümanıyla karşı çıktı. Ancak Twitter-Musk davasına bakan yargıç Chancellor Kathaleen McCormick, Musk grubunun talebini reddetti.
Yargıç, bu kararıyla Twitter’a Musk ya da Musk’ın grubunun e-postalar dışındaki irtibatlarını, belirlenecek 15 arama terimiyle araştırma hakkı sundu. Böylece Musk ve Musk takımının daha evvel bilinmeyen irtibatları de gün yüzüne çıkabilecekti. Yani adeta bilinmeyen belgeler ve yazışmalar açığa çıkabilirdi.
Musk’ın tekrar satın alma kararı, muhtemel mağlubiyetini ön gördüğünü de gösterir nitelikteydi:
Yargıç McCormick, Elon Musk’ın grubuna ‘ek belgeleri’ sunmak için 7 Ekim Cuma’ya kadar vakit vermişti. Anonim e-postanın alıcısı olan Alex Spiro da e-postanın akabinde neler yaptığını 5 Ekim günü, yani bu yazıyı yazdığımız gün açıklayacaktı.
Fakat tam da Spiro’nun tabir günü yaklaşırken, Elon Musk’tan bir son dakika atağı geldi. Ne kadar tesadüf, değil mi? Musk, SEC’e sunduğu resmi yazıda Twitter’ı satın alma teklifini birebir biçimde sürdüreceğini belirtti. Lakin bu satın alımın devam etmesi için de şu kuralı koydu:
- “Mahkeme, (Chancery Mahkemesi) duruşmayı ve bununla ilgili tüm öteki süreçleri, durdurma yahut Mahkemenin ek kararına kadar ertelerse”
Peki bu durumda dava ne olacak? Uzmanlara nazaran devam edecek:
Pek çok hukuk uzmanına nazaran Musk ve Twitter ortasındaki dava, Musk’ın talebine ve beklentisine karşın durdurulmayacak ve devam edecek. Tüm kanıtlarla birlikte yapılan değerlendirmenin akabinde duruşma, 17 Ekim’de gerçekleşecek. Doğal bunun gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini lakin bugün (5 Ekim) ya da önümüzdeki günlerde öğrenebileceğiz.
Elon Musk, Twitter’ı satın almasının asıl gayesini da aslında 5 Ekim’in birinci saatlerinde açıkladı:
Elon Musk, geçtiğimiz haftalarda gündeme gelen ‘kendi toplumsal medya platformunu mu kuruyor?’ sorusunu aslında bu Tweet ile cevapladı. Musk, Tweet’inde “Twitter satın almak, ‘her şey uygulaması’ olan X’i oluşturmak için bir hızlandırıcıdır.” sözlerini kullandı.
Musk, geçtiğimiz haftalarda “Twitter mutabakatı gerçekleşmezse kendi toplumsal platformunuzu yaratmayı düşündün mü?” sorusuna yalnızca “X.com” yazarak yanıt vermişti. Bu alan ismi, Elon Musk tarafından 1999 yılında çevrimiçi banka hizmeti sunmak üzere kurulmuştu. Alan ismi, 2017 yılında PayPal’dan tekrar Elon Musk’ın eline geçmişti.
Ee, yani Elon Musk Twitter’ı satın alıp ne yapacak?
Musk’ın planlarını kestirmek şu anda bir oldukça sıkıntı. Ama günümüzün en tartışmalı ismi olan Musk’ın aktüel paylaşımlarına bakarsak, ayrı bir toplumsal medya platformu kurma planının olduğunu açıkça görebiliyoruz. Fakat bu platformun kurulumunda Twitter’ın nasıl bir rol üstleneceğini söylemek mümkün değil.
Elon Musk ve Twitter ortasındaki sürecin nereye varacağı hala net değil. Dava bir noktada bitecek ya da satın alım gerçekleşecek olsa da muhtemelen tüm sorularımız yakın vakitte cevaplanmayacak.