Başak Parıltı GÖKÇAM
Küresel ısınmanın tesirleri, her geçen gün farklı bir boyutuyla gezegeni etkilemeye devam ediyor. Süratle artan nüfus, kentleşme, artan sıcaklıklar, atmosferde meydana gelen bozulmalar, pek çok riski de beraberinde getirdi. Yaşanan salgın hastalıklar, yangın, zelzele, sel, hortum, tsunami üzere afetler ise sigortalamaya olan ilginin artmasına neden oldu.
Dünya Ekonomik Forumu’nun yayınladığı Global Riskler Raporu’nun sponsorlarından biri olan sigorta şirketi Marsh Mclennan’ın Türkiye CEO’su Tarık Serpil, “Pandemiyle birlikte sigorta, hem iş hem de özel hayatımızda bir konu olmaya başladı. Evvelden sigorta, şirketler için sırf bir masraf kapısıydı, bugün ise artık insanların büyük bir kısmı mümkün riskleri düşünerek tesirlerini hesap ediyor. Beşerler artık gezegenin vermiş olduğu ikazların ve yaşanan değişimlerin farkında. Bu risk sarmalı, sigortaya teşvik ediyor” dedi.
En büyük artış siber risklerde
Artık karşılaşılabilecek risklerin neler olduğunun, riske yönelik bir sigortanın var olup olmadığının sorgulandığını belirten Tarık Serpil, “En büyük artış ise siber risklerde yaşandı. 10 yıl evvel konusu dahi geçmezken, artık insanların gündemini siber riskler şekillendiriyor. Bunun yanı sıra bilhassa sarsıntıdan sonra doğal afet sigortalarına ağır ilgi var. Beşerler artık ‘yarın kendilerini nelerin beklediğini’ kestiremedikleri için olanı muhafazaya çalışıyorlar. En büyük kaygı, hayat standardını koruma etmek” diye konuştu.
Rapor günde 2 atıf alıyor
Mars McLennan olarak 20 yıldır ‘Küresel Riskler Raporu’ hazırladıklarını hatırlatan Serpil şöyle devam etti: “Ben burada 4 yıldır çalışıyorum. Kendi çalıştığım süreci pahalandırmak gerekirse, burada çalışmaya başladığımda Global Riskler Raporu’na haftada 1 sefer atıfta bulunuluyordu. Bugün ise günde 2 atıf oluyor. Kelam konusu artışta en büyük tesirin pandemi devri prestijiyle yaşandığını söyleyebilirim. Pandemiye maruz kalmış bir insanın, rutin hayatına devam etmesi mümkün değil. Zira daima ‘bu sefer ne olacak’ kanısı oluyor.
“Raporu talep üzerine hayata geçirdik”
“Bizim temel işimiz risk idare danışmanlığı” diyen Tarık Serpil, “İnsanlara risklerini yönetme konusunda yardımcı oluyoruz. Bunu da çoğunlukla sigorta aracılığıyla yapıyoruz. Konularımız yüklü olarak etraf ve öbür sürdürülebilirlik mevzularını kapsıyor. Dünya İktisat Forumu ile Global Riskler Raporu’nun ana üreticilerden biriyiz. 20 yıldır bu rapor sistemli üretiliyor.
Bu kapsamda dünyada diyelim ki risk idaresi yapan 1000 tane kanaat başkanı var. Onlara, ‘kısa ve uzun vadeli risk ne’ diye anlatılıyor. Kısa vadede örneğin enflasyon, jeopolitik pozisyon üzere hususlar yer alıyor. Uzun vadede ise sırf etraf oluyor. Ve bunlardan 2 tanesi şöyle; ‘çevreyle ilgili olumsuz gelişmeler’, ‘çevreyle ilgili olumsuz gelişmelerin insanların aldığı önlemin yetersizliği’.
Yani beşerler bir yanda önlemleri öbür yanda da tesirlerini duymak istiyor” dedi. Yaşanan iklim değişiklikleri sebebiyle fazla etkilenen bölümlere yönelik sigortalamanın kullanılabileceğini, lakin prim bedeli nedeniyle caydırıcı olduğunu söyleyen Tarık Serpil, “Parametrik sigortalar denilen bir branş var. Burada hasarın kendisi oluştuğunda değil, tetiklenen bir olay oluştuğunda kullanılabilir. Ancak prim bedeli yüksek olduğu için buna kimse yaklaşmıyor” dedi.
“Kendi cüssemize nazaran lideriz”
Sigorta dalı, kendi cüssesine nazaran başkan olduğu hususlardan birinin sürdürülebilirlik olduğunu söyleyen Serpil şöyle devam etti: “Sürdürülebilirliğin, sigorta işine direkt tesiri var. Çevresel gelişmeler kısa vadeli hasarlar sonucunda sigortacılığa önemli ziyanlar verebiliyor. O yüzden de benim gördüğüm sigortacılar, sadece etraf değil ancak sürdürülebilirliğin genel olarak kapsayıcılık, eşitlik, yönetişim üzere çeşitli hususlarda olsun Türkiye ortalamasının üstünde hareket ediyorlar.”
“Arsa hissesi değil, inşaat maliyetinin sigortalandığı bilinmeli”
Sigorta fiyatlarının artışının, enflasyonla yanlışsız orantılı yaşandığını söyleyen Tarık Serpil, “Bugün hiçbir şey 3 sene evvelki fiyatıyla tıpkı olmadığı için sigortada da bedeller değişti. Zira hasarlar euro bazında hesaplanıyor. Sigortanın mantığı kazanın bir an öncesini karşılamaktır. Şayet ki bir otomobil 3 yıllık bir otomobilse, 3 yıllık eskime hissesi sigortada hesaplanır yahut bir konut ziyan görüyorsa sigortalanan şey binanın inşaat maliyetidir, arsa hissesi değildir. Arsa hissesi bazen yüzde 90 olurken, inşaatın maliyeti yüzde 10 olabilir” diye konuştu.
“Sektörde bir dizi fedakâr karar alındı”
Türk sigorta dalı, hasar ödemede, güç vakitlerde Türkiye’nin gerisinde yanında olmada bence çok başarılı. Bir sürü itiraz çıkabilir ancak orda bile dediğim tekniklere uygun hareket ediliyor. Finansal zorluk yaşatacak olmasına karşın, bir sürü fedakâr kararlar alındı dalda. Bu 1999 zelzelesinde de böyleydi, pandemide de bu türlü oldu, 2023 sarsıntısında de bu türlü oldu. Türk sigorta kesimi bence berbat gün dostu. Bireylerin kişisel şikâyetleri olabilir lakin ben özünde genel yaklaşımımı söylüyorum ve epey başarılı olduğunu düşünüyorum.
