Hilal SARI
Norveç’ten AB ve İngiltere’ye doğalgaz akışlarında aksama yaşanması ve Almanya üzere büyük ekonomilere ait resesyon tasalarının güçlenmesi, euro/dolar paritesini 20 yılın akabinde birinci sefer eşitlik seviyesine getirdi. TSİ 12:46 itibariyle euro/ dolar paritesi Bloomberg terminalindeki süreçlerde 1,00003 seviyesine kadar geriledi. Foreks’teki spot süreçlerde parite 1’in de altını test etti ve 0,99998 seviyesine kadar geriledi. Dolar endeksi ise 108,56 seviyesi ile Kasım 2002’den bu yana en yüksek seviyesine çıktı. Bloomberg’de yer alan habere nazaran parite 1,05 seviyesinin altına idiğinden bu yana en çok süreç yapılan foreks paritesi oldu ve Türkiye’de piyasaların kapalı olduğu salı günü ruhsal seviyenin altına inilmesini istemeyen birçok yatırımcı euro alımı yaparak pariteyi TSİ 15:52 itibariyle 1,07’nin üzerine geri taşıdı.
Goldman Sachs: ECB hızlanabilir
ABD’li yatırım bankası Goldman Sachs, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) paritedeki bu ruhsal sonun görülmesinden sonra enfl asyonla çabada daha güçlü adımlar atabileceği görüşünde. ECB’nin piyasaların 25 bps faiz artırımı beklediği temmuz toplantısında, beklenenden daha süratli bir sıkılaşma adımı atması, euro/dolar paritesinde yeni bir yükseliş getirebilir lakin resesyon telaşlarının Euro Bölgesi için daha güçlü olması, doların euro karşısında güçlü seyrini müdafaasını destekliyor.
Paritedeki kayıpların bir nedeni de Almanya ve Euro Bölgesi’nden gelen ZEW Ekonomik Beklenti ve Mevcut Durum anketleri oldu. AB ülkelerinin kış için stoklarını doldurmaya hazırlandığı bir periyotta yaşanan savaş ve güç darboğazı, artan besin fiyatlarıyla blikte irekonomik beklentileri de süratle bozuyor. Almanya’da ekonomik beklenti endeksi 25,8 puan düşüşle eksi 53,8’e geriledi. WSJ ekonomistleri endeksin eksi 41’e gerileyeceğini öngörmüştü. ZEW Lideri Profesör Achim Wamback, Almanya’nın güç arzına ait kaygılar, ECB’nin faiz artışına başlaması ve Çin’deki kısıtlamalar ekonomik görünümde önemli bir bozulmaya neden oldu” değerlendirmesini yapıyor. İngiltere’deki Başbakan Boris Johnson’un ve 50’den fazla vekilin istifasıyla sonuçlanan siyasi kriz sterline de sıkıntı vakitler yaşatıyor. Sterlin dolar karşısında 1,18 ile Mart 2020’den bu yana en düşük seviyeye geriledi. Sterlin/euro ise haziranda gördüğü 1,15 seviyelerinden tekrar güçlenerek 1,18 bandına gelmiş durumda.
TTF 10 katına yükselmiş durumda
Rusya’nın ruble ile ödeme istediği, kimi ülkelere doğalgaz tedariğini kestiği güç krizi, Kuzey Akım 1 boru çizgisinde 21 Temmuz’a kadar devam edecek bir “bakım çalışması” ile daha da derinleşiyor. Gazprom, evvelki gün yaptığı açıklamada “teknik problemler nedeniyle sevkiyatın düşebileceği” ihtarında bulundu. İtalyan güç firması ENI de Rus şirketin yeni kesintiye gideceğini açıkladı. Gelişmeler Avrupa gösterge doğalgazı TTF’te ağustos vadeli fiyatları 177,44 Euro/mwh seviyesine kadar yükseltti. Haziran ayında 200 Euro seviyelerini de test eden TTF’te son beş yıllık ağustos kontratlarında ortalama fiyat 17,96 Euro/mwh seviyesindeydi.
Macaristan merkez bankasından forinte dayanak: 200 bps
Macaristan Merkez Bankası’nın 200 bps faiz artırımı ile siyaset faizini global finansal krizin başladığı 2008’den bu yana en yüksek seviyeye çıkarması forinti dolar karşısında destekleyerek, kayıplarının bir kısmını kapatmasını sağladı. Siyaset faizi 14 yılın doruğu olan yüzde 9,75 seviyesine yükseltildi. Dolar/forint salı günü 414 ile tarihi tepesini görürken, merkez bankasının yüzde 15’i aşan enfl asyonu sakinleştirmek için attığı adımla 401 seviyesine kadar geriledi lakin tarihi rekoruna yakın seyrini koruyor. Forint, euro karşısında da 416,90 ile temmuz ayında tarihi taban seviyesini görmüştü.