İnsanlık olarak her ne kadar daha çok bilinmezlerle dolu uzayı diğer gezegenleri ve galaksileri konuşsak Kolej Escort da çok daha yakınımızda çözülmemiş büyük bir gizem var okyanuslar Binlerce metre derinliğe ulaşan karanlık suları ve yeryüzünün 70’ini kaplayan devasa büyüklüğüyle okyanuslar tıpkı vakitte dünya üzerinde yaşayan canlı tiplerinin Rus Escort büyük çoğunluğuna mesken sahipliği yapıyor
Bu büyük gizemli ve büyüleyici sular bize birebir vakitte hâlâ içinde yaşadığımız gezegene dair bile bilmediğimiz ne kadar çok şey olduğunu gösteriyor Bildiklerimiz ise okyanusları Yenimahalle Escort daha fazla anlamak için gereken motivasyonu çokça veriyor
Okyanusların şimdi sadece 20’lik bir kısmı haritalandırılmış durumda
Okyanuslar elimize bir dünya haritası alıp baktığımızda mavi birer boşluk olarak görünse de volkanlarla dağlarla ovalarla dolu bir tabanı var Tıpkı karalar üzere Lakin tüm gezegenin 70’ini kaplayan bu devasa alanların sadece 20 üzere küçük bir kısmının haritasına sahibiz Geri kalan kısmı ise bizim için hâlâ büyük bir bilinmez diyebiliriz
Okyanuslar dünyadaki canlı ömrünün 94’üne konut sahipliği yapıyor
Farklı gezegenlerdeki ömür arayışımızda baktığımız birinci olmazsa olmaz işaret ‘su’ Zira küçük bir su birikintisinin hayat için gerekli şartları sağlayabileceğini biliyoruz İşte her şeyin başladığı bu su birikintileri bizim gezegenimiz için okyanuslardı Soğumaya başlayan gezegenimizde oluşan okyanuslar canlı hayatının da kaynağı oldu
Bu kaynak hala dünya üzerindeki canlı hayatının en değerli varoluş alanı Zira karada yaşayan sayamayacağımız kadar çok canlıya karşın okyanuslar gezegenimizdeki canlı hayatının yaklaşık 94’üne konut sahipliği yapıyor Üstelik okyanuslarda henüz tanışmadığımız çok sayıda canlı olabileceği düşünülüyor
Dünyanın en büyük canlısı ve pek çok ‘en küçük’ canlısı da okyanuslarda yaşıyor
Gezegenimizin en büyük canlıları 33 metreye kadar ulaşan uzunlukları ve 150 tona ulaşan tartılarıyla mavi balinalar Bu büyüleyici yaratıklar ne yazık ki avlanma faaliyetlerinin yanında okyanus kirliliği ve okyanuslardaki deniz trafiği sebebiyle seslerini duyuramayıp eş bulmalarının zorlaşması üzere münasebetler yüzünden yok olma tehlikesiyle karşı karşıyalar
Devasa mavi balinalara konut sahipliği yapan okyanuslar tıpkı vakitte dünyanın en küçük canlılarına da konut sahipliği yapıyor Pek çok ultra küçük bakteri ve tek hücreliler ile ‘hayvan’ sınfında ise pek çok minik balık ‘en küçük’ sıfatını elinde tutarken hayatına okyanusta devam ediyor
Aldığımız nefesin yarısından fazlasının kaynağı okyanuslar
Dünya’nın oksijen kaynağı dendiğinde her ne kadar akla birinci olarak ormanlar gelse de aslında gerçek yanıt okyanuslar Net bir oran verilememekle birlikte soluduğumuz oksijenin 50 80 ortasındaki kısmını okyanuslar sağlıyor
Okyanusların böylesine güçlü oksijen kaynağı olmasının sebebi ise okyanuslarda yaşayan fitoplanktonlar ve denizsel bitkiler Gezegenin 70’inin okyanuslarla kaplı olduğunu ve bu okyanuslarda karada olduğundan çok daha fazla bitki yaşadığını düşünürsek aslında durum epeyce mantıklı
Okyanuslar gezegenimizin iklim istikrarını düzenleyip koruyor
Okyanuslar gezegenimizin ikliminin ılımanlaşmasını sağlayan ve tıpkı vakitte yağışların oluşmasını sağlayan su buharının en büyük kaynağı konumunda bu istikametiyle esasen iklim için epeyce kritik ehemmiyete sahip olan okyanuslar tıpkı vakitte gezegene verdiğimiz en büyük ziyanlardan birini de düzeltmeye çalışıyor
İnsan kaynaklı karbondioksit salınımlarının büyük çoğunluğunun atmosferden doğal yollarla uzaklaştırılmasını sağlayan okyanuslar bunu karbondioksiti ’emerek’ yapıyor Karbondioksitin yanında öbür sera gazlarını da emen ve iklim istikrarını müdafaaya çalışan okyanuslar ne yazık ki bunu yaparken ısınmaya devam ediyor
İlk bakışta verdiğimiz ziyanı en aza indirerek doğal dengeyi koruyor üzere görünse de aslında insan kaynaklı sera gazlarını emen okyanuslar giderek ısınıyor Okyanusların ısınması ise istikrarın bozulması ve yağışlardan sıcaklıklara okyanuslardaki ekolojik istikrarın alt üst olmasından oksijen üretiminin ziyan görmesine kadar pek çok makûs durumla sonuçlanıyor
Dünyanın canlı organizmalardan oluşan tek devasa ‘yapısı’ okyanusta
Büyük Set Resifi’ni daha evvel duydunuz mu Milyonlarca mercan polipinden oluşan Büyük Set Resifi birbirinden başka 2 900 resif ve 900 adadan oluşan 2 600 km genişliğe yayılmış 344 400 km² alanı ile dünyanın en büyük resif sistemi olarak biliniyor Bu devasa yapıyı canlı organizmalar oluşturuyor ve pek çok balık ve canlı cinsine konut sahipliği yapıyor
Küresel ısınmanın tesiriyle ne yazık ki önemli bir yok oluş sürecine giren Büyük Set Resifi Avustralya’nın Queensland kıyısı açıklarında bulunan Mercan Denizi’nde yer alıyor Geçtiğimiz yıllarda ağırlaşan ‘yok olma’ eğilimi sonrası Avustralya hükümeti resifi kurtarmak için çalışmalar başlatmış olsa da resifin içinde bulunduğu tehlike devam ediyor
Okyanuslarda her gün ‘dünyanın en büyük göçü’ yaşanıyor
Okyanusları inceleyen bilim insanları bu devasa su kütlesini temelde üç kısımda inceliyor Yüzeyden aşağı birinci 200 metre ‘Güneş ışığı bölgesi’ olarak anılırken 200 metreden sonra 1000 metre derine kadar olan kısım ‘Alacakaranlık bölgesi’ olarak biliniyor Akabinde da Güneş ışığının hiç ulaşmadığı batiyal bölge geliyor
Alacakaranlık bölgesi bu bölgeler ortasında bilim insanlarının en çok dikkatini çeken kısım zira şimdi bölgede yaşayan canlılar ve ekosistemin geneli hakkında öğrenecek çok şeyimiz var Bilinen bir bilgi ise epey dikkat cazip
Suyun altındaki bu 800 metre boyunca derine yanlışsız devam eden bölgede yaşayan canlıların bir kısmı beslenmek için her gece yüzlerce metre üst yüzüp yüzeye çıkıyor Akabinde da okyanusun derinliklerindeki yuvalarına geri dönüyorlar Her gece gerçekleşen ve tahminen de milyonlarca canlının uyguladığı bu ‘ritüel’ bilim insanlarınca dünyanın en büyük göçü olarak anılıyor
Okyanusların içinde ırmaklar şelaleler göller var
Kulağa ne kadar garip gelse de okyanusların içinde akan ırmaklar şelaleler ve oluşmuş ‘göller’ var Bu etkileyici yapıların oluşmasında tesirli olan şey ise okyanus suyunda meydana gelen farklı tuzluluk ve yoğunluk oranları ile suyun ısısının farklılaşması
Gezegenin en derin çukuru olan Mariana Çukuru Büyük Okyanus’ta bulunuyor
Mariana Çukuru Dünya’nın bilinen en derin noktası Yaklaşık olarak 11 bin metre derinliğinde olan çukur o kadar derin ki içine gezegenimizin deniz düzeyi üzerindeki en yüksek dağı olan Everest’ten neredeyse 1 5 tane sığabilir
Suyun altında 11 bin metre boyunca derine inen bu ürkütücü çukura birinci olarak 23 Ocak 1960’ta ABD Donanması’ndan Teğmen Donald Walsh ve İsviçreli bilim insanı Jacques Piccard inmişti Bunun akabinde gelen birinci dalış 2012 yılında ünlü direktör James Cameron tarafından gerçekleştirildi Son olarak da 2019 yılında Victor Vescovo bir dalış gerçekleştirdi Bu dalışta 11 bin kilometre derinde bulunan plastik atıklar o periyotta çokça tartışma yaratmıştı
Dünyanın en izole ve karadan uzak noktası ‘Point Nemo’ birebir vakitte okyanusun ortasında bir ‘uzay çöplüğü’
Dünya üzerinde bir nokta düşünün ki karadan ve insanlıklar binlerce kilometre uzakta büsbütün izole olsun Hatta o denli ki ona en yakın sayılabilecek beşerler uzayda olsun
Böyle bir nokta var ve ‘Point Nemo’ olarak biliniyor En yakın kara şeridinden yaklaşık 1600 kilometre uzakta olan Point Nemo’ya en yakın yerleşim yeri ise 2700 kilometre uzakta O denli ki dünyanın etrafında yaklaşık 415 kilometre yükseklikte bir yörüngede dönen Memleketler arası Uzay İstasyonu’ndaki astronotlar bölgeye devir dönem en çok yaklaşabilen beşerler oluyor
Fakat bu beşerden yüzlerce kilometre uzaktaki ‘dünyanın en izole noktasını’ bile bir cins çöplüğe dönüştürmeyi başarmışız Birebir vakitte ‘ uzay aracı mezarlığı ‘ olarak da bilinen bu bölgeye ömrü dolan uzay araçları uydular ve başka uzay ‘çöpleri’ bu bölgeye atılıyor
BONUS Okyanuslar her sene yaklaşık 8 milyon ton yeni plastik atığa konut sahipliği yapıyor
Ne yazık ki okyanuslar büyük bir süratle ve geri dönüşü olmayan bir biçimde devasa birer plastik çöplüğüne dönüşüyor Her yıl ortalama 8 milyon ton plastik atık daha okyanuslara atılıyor Bu atıklar okyanusların ekolojik yapısını alt üst ediyor dev çöp adaları oluşturarak canlı hayatını adeta yok ediyor
Ne yazık ki insanlık olarak pek çok mevzuda olduğu üzere bu mevzuda da kendi sonumuzu hazırlamaya ısrar ediyor ve p lastik kullanımına devam ediyoruz Gelecekte okyanuslarda canlı hayatı kalmadığında başımıza gelebileceklere dair senaryoları ise bu yazıdaki bilgilerden yola çıkarak hayal gücünüze bırakıyoruz