Türkiye’nin uzun vakittir gündemden düşmeyen sıkıntılarından bir tanesi, akaryakıt fiyatları. Gerek brent petrol fiyatlarındaki oynaklıklar gerek dolar kuru gerekse vergiler, artık vatandaşın belini bükmüş durumda. Üretimin bel kemiği olan motorin fiyatları da elbette artışıyla birlikte yalnızca üreticileri ya da araç sahiplerini değil, sunulan eserlerin ve hizmetlerin de fiyatlarını etkiliyor.
Bu yazımızda da, motorin fiyatlarının son bir yılda nasıl değiştiğini inceleyeceğiz. Karşılaştırmanın daha güzel anlaşılması için her ayın sekizinci gününü seçecek, grafiklerle fiyatlardaki değişikliklere bakacağız. Birebir vakitte dolar kurunun ve brent petrol fiyatının nasıl değiştiğine de bakacağız. Dilerseniz, vakti geriye sarıp günümüze kadar geleceğimiz süreçte neler yaşandığına daima birlikte bakalım.
Motorin, dolar ve brent petrol fiyatları nasıl değişti?
- Grafiklerdeki her bir nokta, bir ayın sekizinci gününü temsil ediyor.
Petrol Ofisi’nin fiyat arşivinden aldığımız bilgilere nazaran 1 litre motorin, İzmir/Bornova bölgesinde 7,29 TL’ye satın alınabiliyordu. Çabucak bugüne gelelim; yeniden Petrol Ofisi’nin internet sitesinde yer alan bilgilere nazaran motorin fiyatı, 8 Haziran 2022’de 27,98 TL’den satılıyor.
Motorin fiyatını etkileyen durumlardan bir tanesi de elbette dolar kuru. Sonuçta Türkiye’de petrol ve türevlerini ithal ediyoruz. Bundan yalnızca 1 yıl evvel 1 doların TL karşılığı 8,59 TL idi.. Doların bu yazıyı yazdığımız andaki kıymeti ise 17,13 TL.
Brent petrol, akaryakıt ve motorin fiyatlarının belirlenmesini sağlayan temel ögelerin başında geliyor. Motorin fiyatını direkt etkileyen brent petrol, 8 Haziran 2021’de 78,17 dolar seviyelerinden süreç görüyordu. Brent, günümüzde ise 121,10 dolardan süreç görüyor.
Tüm bu grafiklere baktığımızda, dolar kurundaki artış ile brent petrol fiyatlarının Türkiye’deki akaryakıta çifte tesir etmiş olduğunu görüyoruz. Türk lirasının geçtiğimiz yıl boyunca bedel yitirmiş olması, bizi bugün geldiğimiz noktaya yerleştirmiş üzere görünüyor. Brent petrol, dolar ve motorin fiyatlarının 8 Haziran 2021 – 8 Haziran 2022 tarihleri ortasındaki fark ise şu biçimde:
- Brent petrolde yıllık artış: %54,91
- Dolarda yıllık artış: %99,41
- Motorinde yıllık artış: %283,81