CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Türk Ocaklarının kuruluşunun 110. yılında, İstanbul Büyükşehir Belediyesinin dayanağıyla Fatih Ali Buyruğu Efendi Kültür Merkezi’nde düzenlenen “Günümüz İslam Dünyasında Sıkıntılar ve Tahlil Yolları-2 Sempozyumu”nda yaptığı konuşmaya, Karl Marx’ın “Filozoflar dünyayı çeşitli biçimlerde yorumlamışlardır, meğer sorun onu değiştirmektedir.” kelamıyla başladı.
“Elbette filozof olan, bilim insanı olan sizlersiniz lakin bu cümleyi, geniş yorumuna atfen şunu söylemeliyim: Sizlerle birlikte biz siyasetçilerin de öncelikli misyonu ülkesini ve dünyayı daha güzele ve daha hoşa hakikat değiştirmektir.” diyen Kılıçdaroğlu, bir sorunun teşhisi ve nedenlerini bilmenin değerli olduğunu fakat sorunun nasıl çözüleceğine ait önermelerde bulunmanın, sorunun teşhis ve nedenlerini tespit etmek kadar kıymetli olduğunu söyledi.
Kılıçdaroğlu, günümüz İslam dünyasının meselelerinin bilinmesi ve tartışılması hatta gerçeklikle yüzleşilebilmesi gerektiğini lisana getirdi.
Kur’an-ı Kerim’in Bakara Müddeti 44. ayetinde Yahudi din adamlarına hitaben, “Siz insanlara gerçek düzgünlük, fazilet ve dindarlığı tavsiye ederken, kendinizi unutuyor, bundan muaf olduğunuzu sanıyorsunuz. O denli mi?” diye seslendiğini, ayet-i kerimenin “Aklınızı kullanmıyor musunuz?” sorusuyla sona erdiğini aktaran Kılıçdaroğlu, şöyle devam etti:
“Burada hitap Yahudi din adamlarına yöneliktir lakin muhatabı, tüm din adamları, tüm yönetici takımlar, aslında tüm insanlıktır. Ayet-i kerimeye atfen İslam’ın temel kıymetlerini tüm insanlığa aktarmakla vazifeli olanlarla, bu mevzuda sorumluluk üstlenenlerin de hangi münasebetle olursa olsun kendilerini İslam’ın temel kıymetlerinden azade kılma hakları yoktur. Münasebetiyle siz kıymetli ilahiyatçıların, bilim insanlarının İslam dünyasının şimdiki meselelerinin tahliline ait tedbirlerini, itirazlarını çok daha yüksek sesle lisana getirmesi, toplumsal barışımızın tesisi açısından bir zorunluluktur. İslam, hangi münasebetle olursa olsun adaletsizliğe, eşitsizliğe müsaade vermez. İslam, hangi münasebetle olursa olsun kayırmacılığa, denetimsizliğe, otoriterliğe müsaade vermez. Bu bağlamda İslam, hangi sistemle yönetildiğimizle değil, nasıl yönetildiğimizle ilgilidir ve direkt nasıl yönetilmemiz gerektiğinin karşılığını da kendi verir. İslam açısından kriter, adaletle yönetilip yönetilmediğimizdir. İslam, tüm insanlığa adalet penceresinden bakar ve adalet penceresinden bakmamız gerektiğini bir kaide olarak önümüze koyar. “
İslam’ın adalet kavramını yalnızca hukuk nosyonu olarak da ele almadığını tabir eden Kılıçdaroğlu, “İslam bizden, hayatın her alanında ve herkes için geçerli olacak formda adaleti tesis etmemizi ve daima kılmamızı ister. İslam’a nazaran, herkes için ve her alanda tesis edilmemiş adalete, adalet denilemez. İslam’ın öngördüğü adalette, ‘ama, ama, ancak’ ile başlayan ve adaleti ve adalet arayışını daraltan, erteleyen yahut ertelettiren, adaletin gücünü ve tesirini azaltan cümlelere, mazeret ve münasebetlere yer yoktur. Bu nedenle bizler, İslam’ın temel bedellerini savunuyormuş üzere görünerek, zenginliği, kayırmacılığı, özgürlüğü, denetimsizliği kendisine bahşeden, gerçek bağlamından kopartılarak sunulan ‘sabır ve şükür’ tavsiyeleriyle de milyonlara yoksulluğu, dışlanmayı, baskıyı reva gören anlayışlara karşı ödünsüz bir biçimde adaleti savunmalıyız.” diye konuştu.
“İslam, adaleti ve adaletin etrafında dönenleri tesis edenlerden yanadır”
Konfüçyüs’ün olduğuna inanılan, “Adalet, kutup yıldızı üzere yerinde durur ve geri kalan her şey onun etrafında döner.” kelamına atfen, bir ülkede adalet varsa onun etrafında hukukun üstünlüğü, denetlenebilirlik, hesap verebilirlik, can ve mal güvenliği, şeffaflık, eşitlik, kadın-erkek eşitliği, çocuğun üstün faydası, liyakat, özgürlük, toplumsal devlet, hakça bölüşüm, emeğin üstünlüğü, nitelikli ve kaliteli eğitim, insan ve tabiat haklarının olduğunu belirten Kılıçdaroğlu, bir ülkede adalet yoksa adaletsizliğin etrafında nepotizm, kayırmacılık, eşitsizlik, yoksulluk, yolsuzluk, liyakatsizlik, denetimsizlik, kültürel ve toplumsal yozlaşma, toplumsal huzursuzluk, çarpık kentleşme, niteliksiz eğitim ve bağımlı yargı bulunduğunu söyledi.
“Biliyor ve inanıyoruz ki İslam, adaleti ve adaletin etrafında dönenleri tesis edenlerden yanadır.” sözlerini kullanan Kılıçdaroğlu, şunları söyledi:
“İçinde bulunduğumuz bu çağda, Müslüman olmanın neyi tabir ettiği, nasıl bir Müslüman kimliğine sahip olmamız gerektiği konusunda, aklımızı kullanarak en geniş mutabakatı sağlamalıyız. Bu mutabakatı da dışarıdan bir dayatmayla değil şahsen kendimiz, İslam ülkelerinin içinde bulunduğu durumla, serinkanlı bir biçimde yüzleşerek gerçekleştirebiliriz. Yalnızca, ferdî olarak değil ülkemizde ve içinde bulunduğumuz coğrafyada, etik prensip ve kıymetlere dayalı bir nizam amacıyla yol yürümeliyiz. Dünyadaki çatışma alanlarının yaklaşık yüzde 60’ını Müslüman ülkeler oluştururken ve her gün binlerce Müslüman şahsen Müslümanlar tarafından öldürülüyorken başımızı kuma gömemeyiz. Ülkemiz özelinde dahi gelir dağılımı eşitsizliği gün be gün artıyorsa, buna seyirci kalamayız. Temel İslami ibadetlerini yerine getiriyor ya da getiriyor görünürken, İslam’ın adalet, dürüstlük ve ahlak anlayışından uzaklaşanları gözden kaçırmamalıyız.”
Konuşmacı listesinde hiç bayan akademisyen ve araştırmacı görmediğine dikkati çeken Kılıçdaroğlu, “Oysa Türkiye ilahiyat birikiminde bayanlar vardır ve bugün de pek çok ilahiyat fakültemizde ya da üniversitelerimizin öteki fakültelerinde, sempozyumun konusu kapsamında çalışma yürüten yüzlerce bayan akademisyenimiz var. Günümüz İslam Dünyası’nın sıkıntılarını bayanlar olmadan konuşamayız, konuşmamalıyız ve bayanlar olmadan tahlil yolları da bulamayız.” diyerek kelamlarını tamamladı.
“İstanbul, İslam coğrafyasının en büyük kenti”
İBB Lideri Ekrem İmamoğlu da Türk Ocaklarının İBB ile bu toplantıyı niye yaptığı tenkitlerine değindi.
İstanbul’un İslam coğrafyasının en büyük kenti ve tıpkı vakitte İslam coğrafyasının yüzyıllardır başşehri olduğunu tabir eden İmamoğlu, “Halihazırda İslam coğrafyasında bir sorun tahlili oluşacaksa bunun ana merkezi hala İstanbul’dur. Bir tesadüf daha var. Elhamdülillah ben de Müslümanım bu ortada. Ferdî olarak da katkı sunmanın keyfini yaşıyoruz.” diye konuştu.
Dünya tarihinin farklı bir periyodunda olunduğuna işaret eden İmamoğlu, bilim ve teknolojide yaşanan harikulâde ilerlemelere bakınca değerlendirmelerin insanın zekasına ve üstün yeteneklerine dönük yapılması, hayranlık duyarak bu süreci anlamak gerektiğini belirtti.
Toplumlar, ülkeler, medeniyetler ortası ilgilere bakınca apayrı bir tablonun ortaya çıktığını anlatan İmamoğlu, eşitsizlikler, zorbalıklar ve adaletsizlikleri, insanın âlâ ve berbat yanının ne kadar güçlü olduğunu görmenin sarsıcı bir deneyim olduğunu kaydetti.
Konuşmasının akabinde Kılıçdaroğlu ve İmamoğlu’na Türk Ocakları İstanbul Şube Lideri Cezmi Bayram tarafından günün anısına ikram takdim edildi.
Yirmi yedisi yurt dışından toplam 57 akademisyenin iştirakiyle düzenlenen sempozyum, “Müslümanların Gelecek (Öngörüsü) Vizyonu” oturum başlığıyla devam ediyor.
Oturumda, eski Diyanet İşleri Lideri Ali Bardakoğlu, Bilkent Üniversitesi’nden Prof. Dr. Sami Selçuk, Tunus’un eski Kültür Bakanı Mehdi Mabrouk, Fas’ın eski Kraliyet Sözcüsü Hassan Aourid, Rusya Müslümanları Dini Yönetimi Birinci Lider Yardımcısı Damir Mukhetdinov da konuşmacı olarak yer alıyor.