Yeraltı kentleri denince aklınıza ülkemizde de örnekleri bulunan antik yeraltı şehirleri gelmiş olabilir Bu kentler Etlik Escort çoklukla düşman akınlarından kaçmak ya da doğal afetlerden korunmak için inşa edilen hayat alanlarıydı Kimi örneklerde ise bu kentler ‘kutsal’ bölgelerdi
Fakat hiçbiri kalıcı olamadı ve beşerler yerin altında değil Keçiören Escort yer üstünde yaşamaya büyük kentlerini yerin üstüne kurmaya devam ettiler Pekala insanı yerin altında yaşamaktan geri tutan neydi Şayet gerekirse yer üstünü büsbütün terk edip yer altında da devasa kentler Kızılay Escort kurarak hayatımızı gökyüzünü görmeden devam ettirebilir miyiz
Şimdi insan tipinin yer altında yaşamak zorunda olduğu bir senaryo hayal edin
Diyelim ki o denli bir şey oldu ki gezegene büyük bir tehlikenin yaklaştığını fark ettik 50 yıl sonra yerin üstü kıyamet yerine dönecek ve tek kaçışımız yerin altına taşınmak Aslında bu senaryonun bir kısmı gerçek zira muhtemelen 50 yıl sonra yerin üstünde yaşamak fecî olacak ancak olsun biz o kısma da ‘diyelim ki’ diyelim
Hadi bir de bu senaryoyu ülkeleri sonları ve ekonomik eşitsizlikleri göz gerisi ederek değerlendirelim Çünkü aksi takdirde düşük nüfuslu ve varlıklı gelişmiş ülkeler bu sorunu kendileri için görece daha kolay biçimde çözüp dünyanın geri kalanını pek natürel vefata terk edebilir
Yer altında nefes almak da karın doyurmak da çok para demek
İlk münasebetlerimizi en ‘olmazsa olmaz’ gereksinimlerimizin yer üstünde karşılanmasına bağlayabiliriz Bir defa beşerler olarak nefes almamız gerekiyor ve zahmetli ve masraflı gelişmiş havalandırma sistemleri olmadan yer altında bu mümkün olmazdı Nefes alabilmek için bile muhteşem teknolojilerle özel havalandırma sistemleri kurup bunlara dudak uçuklatan paralar harcamak gerekirdi Ayrıca inmemiz gereken derinlik de hesaplanıp basınç ve ısı üzere sıkıntılar da hesaba katılarak önemli çalışmalar yapılması gerekirdi
Ayrıca yeniden beşerler olarak besinlerimizi yer üstündeki kaynaklardan elde ediyoruz Yani yer altında yaşamak demek besinler için de ekstra masraflı bir süreç manasına geliyor Tahminen yer altında da tarım yapmanın bir yolunu kesinlikle bulurduk lakin tekrar yeni bir masraf kalemi demek olurdu Ya da hayvancılık faaliyetlerini düşünün Yani beslenmek yer altında hiç de kolay değil
Bundan yüzlerce yıl evvel saldırgan düşmanlarından kaçmak için inşa ettikleri yeraltı kentlerinde yaşayan beşerler muhtemelen akşam yemekleri hakkında daha az seçici davranıyor ‘konfor’ konusunda bizlerden apayrı bir yerde duruyorlardı Tahminen de onları daha az zorlayan şey zorunlulukların yanında bizim üzere olmayışlarıydı Alışılmış bir de bu senaryoda onlar dışarı tekrar çıkabileceklerini biliyorlardı
Güneş ışığını ve doğal ortamımızı geride bırakmak da çok kolay değil
Üstelik burada bahsettiğimiz sırf romantik bir ‘güneş ışığının derimizi ısıtmasından yemyeşil ağaçların ortasında yürümekten vazgeçemeyiz’ senaryosu değil Güneş ışığı pak hava ve ‘manzara’ insanların sıhhati için çok şey tabir ediyor
Yetersiz güneş ışığı uzun mühlet kapalı alanlarda kalmak üzere durumlar insan sıhhati üzerinde önemli olumsuz tesirler bırakıyor Uyku bozukluklarından hormon dengelerinde bozulmalara kadar ruhsal ve fizikî pek çok hastalığa neden oluyor
Yani şayet yer altında sağlıklı bir biçimde yaşamak istiyorsak ışık pak hava doğal ortam üzere meselelere kalıcı tahliller bulmamız gerekiyor
Psikolojimiz sırf güneş ve pak hava eksikliğinden etkilenmeyecek
Yerin altında olma niyetinin birden fazla insan için söz ettiği birinci şey ‘ölüm’ Yer altı zihnimizde karanlık tekinsiz tehlikeli bir yer Ya birden üzerimizdeki yüzlerce metre kalınlıktaki toprağın ve duvarın altında kalırsak Ya yeraltı kentini sel basarsa Nasıl kurtulabiliriz ki
Bu soruların her birinin mühendislik olağanüstüsü yapıların gücünden alınacak net karşılıkları olabilir Fakat son derece ilkel içgüdülere dayanan ve bilinçaltımızı çoktan ele geçirmiş bu kaygıları büsbütün ortadan kaldırmak ne kadar mümkün olabilir Ya da milyonlarca klostrofobisi olan insanı yerin altında nasıl huzurlu tutabiliriz ki
Yerin altında kent inşa etmek mümkün olabilir fakat süreç çok zorlu
Biraz da teknik zorluklara göz atalım ” Bunu yüzlerce yıl evvel çok daha ilkel bir bakış açısıyla bile başarmışız artık mi yapamayacağız ” diyebilirsiniz
Fakat bu çeşitten devasa bir proje başa çıkılması gereken çok fazla zorluk ve çözülmesi gereken çok fazla soru demek Yalnızca su ve kanalizasyon üzere tesisatları düşünün Tam aksi istikamette ilerleyen bir işleyiş inşa edilmesi gerekecek
Ayrıca kilometrelerce hafriyat yapmak kayaları oymak binalar inşa edecek gereçleri ve iş makinelerini yerin altında kullanabilmek gibi akıl almaz görünen zorlukları da saymak gerek
Tabii bir de su konusu var Gezegenin yer altı su kaynakları büyük bir süratle tükenirken yerin altındaki bir kente pak su sağlamak kulağa çözülmesi hayli güç bir sorun üzere geliyor Tüm bunları düşününce Matrix’in Zion’u üzere bir kent kurmak ve hayatımıza orada devam etmek çok da mümkün değilmiş üzere geliyor Neyse ki makinelerin ele geçirdiği korkutucu bir distopyanın içinde değiliz en azından şimdilik Şaka
Dünya üzerinde günümüzde de farklı münasebetlerle yer altında yaşanılan yerler var
Her ne kadar yazının girişinde söylediğimiz üzere insanlık tamamen yer üstünü terk edip yer altına yerleşecek olmasa da yer altında yaşama konsepti günümüz dünyasında uygulamaları da olan bir gerçek
Özellikle her geçen gün kalabalıklaşan büyük şehirlerde yer üstünde daha fazla yer kalmaması sebebiyle yer altına yöneldiği biliniyor Bu mevzudaki en büyük örneklerden biri Pekin
Yüksek nüfus ve ‘normal’ bir meskende yaşamanın artan maliyetiyle Pekin’de beşerler yıllar evvel nükleer savaş riski için inşa edilmiş sığınakları konutları haline getirmiş Bu bölgelerdeki camsız çıplak betondan ‘evlerde’ yaşamak geçmiş yıllarda tartışma konusu olarak yasaklanmış lakin pek çok insanın ekonomik münasebetlerle sığınaklarda kaldığı söyleniyor
Bir öteki örnek ise Avustralya’da bulunan Coober Pedy Burada durum biraz daha farklı Beşerler ‘yarı yeraltı’ diyebileceğimiz toprağın birkaç metre altına gelecek halde inşa edilmiş meskenlerde yaşıyorlar Sebebi ise sıcaklık Bölge o kadar sıcak ki beşerler tahlili yerin altında yaşamakta bulmuşlar Ama bölge zati bir maden bölgesi olduğu için yerin altında yaşamaya geçiş yapmak bu bölgede çok da masraflı olmamış Doğal bir de bu kasabaya tam olarak bir ‘yeraltı kasabası’ demek mümkün değil
Bu tipten mecburi yer altı göçlerinin yanında mimarlar mühendisler ve kent planlamacıları insanların büyük kentlerde yaşama ısrarı devam ederse dünyanın pek çok büyük kentinde yer altının daha fazla kullanılmasının gerekeceğini düşünüyor Sebebi ise kolay yer üstünde yer kalmayacak
Örneğin Singapur’da kentin kalabalıklığı ve alan kıtlığı o kadar yüksek düzeyde ki bu meseleye tahlil olarak yer altına yönelen projeler çoktan başlamış bile Bu mevzudaki birinci araştırmalar 2001 yılında yayınlanmış ve Underground Science City isimli bu küçük yeraltı kentinin çalışmaları uzun yıllardır devam ediyor
Bu çeşitten projelerin aldığı vakit ve gerektirdiği devasa bütçe bile bunu ‘tüm insanlığın yer üstünü terk edip yer altında yaşamaya başlamasının’ ne kadar sıkıntı olduğunu gösteriyor
Gelecek yıllarda yerin metrelerce altına inşa edilmiş zıt gökdelenlerde yaşayabilir tahminen bir asansörle yerin altına inip alışverişimizi bir yer altı avm’sinde yapabiliriz Lakin tüm hayatımızı yerin altında geçirebilmemiz pek de mümkün görünmüyor