Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi BETAM Türkiye de hanehalklarının bilgi irtibat teknolojileri harcamalarını Escort Ankara tahlil etti
Merkez birinci defa olarak da Dijital Toplum Endeksi oluşturdu BETAM araştırmasına nazaran 2004 2021 ortasındaki 17 yılda Türkiye de hanehalklarına sunulan irtibat hizmetleri 22 kat artarken abone başına Ankara Escort gelir yüzde 30 azaldı
Endekse nazaran erkekler dijitalleşme suratında bayanlardan önde yer alıyor Dijitalleşmenin en süratli olduğu vilayet İstanbul olurken bölge olarak Ege öne çıkıyor BETAM ın yaptığı araştırmaya nazaran Ankara Escort Bayan irtibat harcamalarının toplam harcamalar içindeki hissesi 2002 de yüzde 4 5 iken 2019 da yüzde 3 6 ya geriledi
2004 2021 ortası hanehalklarının dijitalleşmesi 22 kat artarken dört telekomünikasyon firmasının ortalaması olarak hesaplanan abone başına aylık gerçek gelir 2021 3 çeyrek fiyatları ile yaklaşık 65 TL den 45 TL düzeyine düştü Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi BETAM Türkiye de hanehalklarının bilgi bağlantı teknolojileri harcamalarını tahlil etti
Toplumun dijitalleşmede geldiği noktayı ölçümleyen BETAM hazırladığı Türkiye de Bilgi Bağlantı Harcamaları ve Dijitalleşme isimli rapor ile değerli tespitleri ortaya koydu
Rapora nazaran gerçek olarak kişi başı bağlantı harcamaları öbür birçok temel harcama kaleminin gerisinde kalıyor 2002 de irtibat harcamalarının toplam harcamalar içindeki hissesi yüzde 4 5 iken 2019 yılında bu oranın yüzde 3 6 ya kadar gerilediği görülüyor
Rapor doğrultusunda oluşturulan ve bu vakte kadarki en kapsamlı endeks niteliği taşıyan Türkiye Dijital Toplum Endeksi ne TDTE nazaran ise Türkiye deki hanehalklarının 2004 2021 yılları ortasında dijitalleşme yolunda aldığı aralık 22 kat arttı
BETAM tarafından hazırlanan ve iki farklı kısımdan oluşan Türkiye de Bilgi Bağlantı Harcamaları ve Dijitalleşme raporu hakkında bilgi veren Bahçeşehir Üniversitesi BETAM Yöneticisi Prof Dr Seyfettin Gürsel Çalışmanın birinci kısmında TÜİK in Hanehalkı Bütçe Anketi HBA bilgilerini kullanarak hanehalklarının irtibat harcamalarının yıllar içindeki değişimi incelendi İkinci kısımda ise hanehalklarının dijitalleşme alanında katettiği arayı ölçmek maksadıyla bir dijital toplum endeksi tasarlandı TÜİK in Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması HBTKA bilgilerini kullanarak oluşturduğumuz endeks dijitalleşme performansını ölçmeyi ve izlemeyi hedefleyen Türkiye için tasarlanmış en kapsamlı endeks olma özelliğini taşıyor dedi
İletişim harcamaları başka harcamalar kadar süratli artmıyor
Raporun birinci kısmında hanehalklarının bilgi ve irtibat harcamaları için ayırdığı bütçe ve bu bütçenin vakit içindeki değişimi incelendi Besinden tütüne dokumadan konut masraflarına mesken aletlerinden sıhhate irtibat ulaştırma cümbüş kültür eğitim hizmetleri lokanta ve yemek hizmetleri konaklama masraflarına kadar toplam 12 farklı temel eser ve harcama kümesinin değerlendirildiği raporda tüm eser kümelerinde kişi başı gerçek harcama düzeyleri yıllar içinde artış sergiliyor 2002 2019 ortasında ulaştırma harcamalarının toplam harcamalar içindeki hissesi 7 7 yüzde puan yemek hizmetleri ve otellerin ise 2 1 yüzde puan artarken irtibat harcamalarının hissesinin ise yüzde 4 5 ten yüzde 3 6 ya gerilediği görülüyor Bu sonuç irtibat harcamalarının öteki harcamalar kadar süratli artmadığını gösteriyor
Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu BTK tarafından yayınlanan aylık ortalama abone başına gelir dataları abonelerin ortalama taşınabilir ve sabit hizmetlere ödedikleri meblağın gerçek olarak azaldığını ortaya koyuyor 2008 2021 periyodunda dört telekomünikasyon firmasının ortalaması olarak hesaplanan abone başına aylık gerçek gelirin 2021 3 çeyrek fiyatları ile yaklaşık 65 TL düzeylerinden 45 TL düzeylerine düştüğü görülüyor Bu da irtibat hizmetlerinde fiyatların artış oranının gerçek olarak düşük kaldığına işaret ediyor
İlk kere açıklanan Türkiye Dijital Toplum Endeksi 49 45 çıktı
İletişim harcamalarının artış suratının başka harcamalara nazaran daha yavaş kalmasına karşın Türkiye dijitalleşme konusunda hayli süratli gelişim gösteriyor Rapor kapsamında oluşturulan Türkiye Dijital Toplum Endeksi TDTE için bu alanda yayınlanan yerli ve yabancı kaynaklar ile Türkiye de dijitalleşmeyi ölçebilecek bilgi kaynakları incelendi
İnternete bağlanma internet kullanımı ve dijital kamu hizmetleri olmak üzere üç temel alanın bileşkesinden oluşan TDTE bedellerinin gelişimi raporda ortaya konuyor Buna nazaran 2004 yılında 2 19 olan endeks pahası 2021 de 22 kat artışla 49 45 e yükseliyor
TDTE yi oluşturan üç temel alandan biri olan internete bağlanma hanelerin sabit ve taşınabilir internet ilişkisindeki gelişmeyi endekse yansıtıyor 2000 li yılların başından itibaren yaygınlaşmaya başlayan sabit genişbant internet temasının 2011 yılına kadar endekse katkısı artarak devam ederken takip eden yıllarda endekse olan katkı daha büyük oranda taşınabilir genişbant teknolojisine geçilmesiyle mobilden geliyor
Bir başka temel alan olan internet kullanımı na dair endeks düzeylerine e ticaret ve internet bankacılığı kıymetli katkı sağlıyor Mal ve hizmetler hakkında bilgi arama online haber kaynaklarını okuma ve sıhhatle ilgili bilgi arama olmak üzere üç internet faaliyetinin bileşkesi olan bilgi edinme ise dijitalleşmede değerli bir öge olarak tanımlanıyor
Dijitalleşmeye sürat katan araçlar
Sosyal medya kullanımı da endekse katkıda bulunan bir öbür alt alan olarak raporda ele alındı Haberleşme maksatlı internet kullanımı e posta ve internet üzerinden sesli görüntülü görüşme faaliyetlerinden oluşuyor Bireylerin temel internet faaliyeti olan e posta kullanımının endekse katkısı genel manada sabit kalırken sesli ve manzaralı görüşmenin bilhassa 2017 yılı prestijiyle süratle arttığı dikkat çekiyor Cümbüş emelli internet kullanımında oyun oynama indirmenin endekse katkısı vakit zaman değişse de genelde sabit seyir izlerken müzik dinlemenin katkısının 2015 prestijiyle arttığı gözlemleniyor
TDTE içindeki öbür temel alan olan dijital kamu hizmetlerinin kullanımına dair gelişimi de dikkat çekiyor Dijital kamu hizmetleri e devlet üzere kamu kurumlarına ilişkin sayfalardan uygulamalardan bilgi edinme form doldurma müracaat randevu alma üzere faaliyetleri içeriyor Faaliyetler 2020 yılına kadar istikrarlı artış eğiliminde endekse katkıda bulunsa da 2020 yılında etkin kullanımın endekse katkısı 2019 a nazaran azalıyor Lakin pandemi sürecinde bu hizmetlerin kullanımın arttığı görülüyor
İletişim harcamalarını tahlil ettik dijitalleşme düzeyini ölçtük
BETAM Türkiye deki bilgi bağlantı harcamaları ve dijitalleşmenin haritasını ortaya koyan raporunu DÜNYA aracılığıyla yayımladı Raporla ilgili bilgi veren Bahçeşehir Üniversitesi BETAM Yöneticisi Prof Dr Seyfettin Gürsel şunları söyledi Bilgi bağlantı teknolojilerinin toplumsal dönüşüme tesir edebilmesi için erişilebilir ve kullanılabilir olması gerekiyor Erişilebilirlik hanehalklarının harcamaları içinde bu teknolojilere yönelik harcamaların makul bir yer kaplaması olarak söz edilebilecekken kullanım ise bu teknolojilerin nasıl ve hangi yaygınlıkta kullanıldığı ile ilişkilendirilebilir Bu kapsamda raporu oluştururken hem bilgi bağlantı teknolojilerine dair Türkiye deki hanehalklarının yıllar içindeki harcama tahlilini yaptık hem de toplumun bu teknolojileri kullanarak dijitalleşmede geldiği seviyeyi ölçmeye çalıştık
Hanehalkları pandemide yüksek bir dijitalleşme performansı sergiledi
COVID 19 ülke ekonomilerinde olumsuz tesirlere neden olurken BT hizmetlerinde talep artışı yaşandı Uzaktan çalışma ve çevrim içi eğitim uygulamaları süratle hayata geçerken birçok özel ve kamu hizmeti de yerden bağımsız çevrim içi verilebilir hale geldi BTK nın 2021 bilgilerine nazaran salgının birinci dalgasında Türkiye de genişbant abone sayısı yüzde 8 4 abone başına ortalama data kullanımı ise yüzde 42 arttı Raporda COVID 19 periyodunda Türkiye nin dijitalleşme performansı da incelendi TDTE ve temel alanlara bakıldığında 2019 ve 2020 yılında birbirlerine yakın olan endeks kıymetleri salgının tesirinin ağır hissedildiği 2021 de değerli ölçüde arttı Her bir temel alandaki artış pahaları üst çekerken endeks 5 puandan fazla yükseldi Bu durum hanehalklarının COVID 19 salgını sürecinde yüksek bir dijitalleşme performansı sergilediğine işaret ediyor
Kıyı kentleri süratli dijitalleşiyor erkekler dijitalleşmede önde
Endeks bölge ve demografik boyutlara nazaran incelendiğinde başta İstanbul olmak üzere batı ve kıyı kısımlar 20112021 ortasında endekste en süratli yükseliş gösteren bölgeler ortasında Dijitalleşme performansı Türkiye geneline nazaran en düşük olan bölgeler ise Kuzeydoğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri olarak sıralanıyor Endeksler yaş kümelerine nazaran hesaplandığında genç yaş kümelerinin daha çok dijitalleştiği görülüyor Öte yandan erkekler bayanlardan gençler yaşlılardan yüksek eğitimliler daha az eğitimlilerden daha güzel dijitalleşme performansı sergiliyor Eğitim düzeyi arttıkça dijitalleşme performansı da artıyor