Emre ERGÜL
“Dünyada 4 çeşit ülke vardır: Gelişmişler, gelişmekte olanlar, Japonya ve Arjantin…” Nobel ödüllü ekonomist Simon Kuznets, Güney Amerika ülkesinin kıymetini 1970’lerde bu cümle ile anlatmıştı. Yarım asır sonrasında, ekonomik kriz ve yüksek enflasyonla boğuşan Arjantin bir defa daha dünyanın gündeminde.
Pazar günü, 5 adayın yarıştığı devlet başkanlığı seçiminin birinci çeşidi yapıldı. Anketler, “Merkez Bankası’nı kapatacağım” diyen, dolarizasyon isteyen çok sağcı ekonomist Javier Milei’yi favori gösteriyor; ülkenin mevcut krizinden sorumlu tutulan Ekonomi Bakanı Sergio Massa’ya pek baht tanımıyordu. Fakat yüzde 74 iştirakin olduğu seçimde sandıktan “Üçüncü olur” denilen Massa çıktı. İktidardaki “Peronist” ittifakının adayı Massa, yüzde 36.33 ile birinci tipi önde tamamladı. 13 Ağustos’ta düzenlenen ön seçimlerde en yüksek oyu alan Özgürlük Gelişimi Partisi’nin adayı Milei, yüzde 30.18 ile ikinci sırayı aldı.
Ülkenin eski Güvenlik Bakanı Patricia Bullrich ise yüzde 23.82 ile sıralamada üçüncü oldu. (Diğer iki aday, yüzde 8’lere ulaşamadı.) Seçimi kazanabilmesi için adaylardan birinin yüzde 45 oy alması ya da yüzde 40’ı aşan bir adayın başkasına 10 puan fark atması gerekiyordu. Sandıktan bu istikamette bir sonuç çıkmadığı için 19 Kasım’da seçimin ikinci çeşidi yapılacak.
Bu sefer Massa ile Milei kozlarını paylaşacak. 1991’den bu yana enflasyon sayılarının birinci defa üç haneye ulaştığı ülkede Peronistlerin birinci cins zaferi dünya basınını şaşırttı. Buna karşın Milei kendinden emin konuştu: “Halkın üçte ikisi değişim istediğini gösterdi. Değişim olacak. Son 100 yılın en kıymetli seçimiyle karşı karşıyayız.
Birlikte çalışırsak kazanabiliriz, birlikte çalışırsak ülkemizi kurtarabiliriz.” Massa’nın zafer konuşması ise sakindi: “Bize oy verenlerin birçoklarının en çok acı çekenler olduğunu biliyorum. Ülkemiz, karmaşık, güç bir durum yaşıyor… Onları yüzüstü bırakmayacağım.” CNN’e konuşan bir seçmenin “Peronizm, en fakirlerimizin bile temel şeyleri parmaklarımızın ucuna getirebilmesi mümkünlüğünü sunan tek alandır” sözleri ise Massa’nın şok birinci cins zaferini açıklar üzereydi.
“İkinci tıpta iştirak bu kadar düşük olmaz”
Sıradışı ekonomist Javier Milei’nin kazandığı ağustostaki ön seçimlere iştirak yüzde 81’di. Milei’nin ikinci geldiği pazar günkü birinci cins seçimlerinde ise oran yüzde 71’di. CNBC TV, “Bu oran, 1983’ten bu yana en düşük genel seçim katılımı” derken; Milei destekçilerinin bir kısmının zafer rahatlığıyla sandığa gitmediğine dikkat çekildi. Milei yanlısı gazeteler, ikinci cinste iştirakin daha yüksek olacağını ve Milei’nin kazanacağını belirtti. 4 yıllığına yeni devlet başkanı olacak kişi, aralık ayı başında vazifesi devralacak.
