Spor sonrasında kimileri mide bulantısı bazıları ise halsizlik yaşayabiliyor. Zira antrenman yapıldığında kaslara, kalbe, beyne ve akciğerlere giden kan akışı yoğunlaşır. Yani muhakkak bir tempoda hareket halindeyken bedenimizdeki kan pompalanma suratı, otonom hudut sisteminin (kalp suratı, kan basıncı ve sindirim üzere istemsiz yapılan tüm beden yansılarını düzenleyen sistem) sempatik kısmını (vücudun gerilimli anlarında devreye girer) tetiklediği için savaş ve kaç düzeneği devreye girer.
Bu sistem devreye girdiğinde ise antrenman sonrasında mideye ve bağırsağa giden kan damarları %80 oranda daralabilir. Bunun olmasının nedeni de bedende hudutlu sayıda kan olması ve kimi dokuların oksijen muhtaçlığının lakin öbür dokulara giden kan miktarı azaltıldığında sağlanabilmesidir. Böylelikle vücudun harcadığı efor kaynaklı kan akışı dengelerinde yaşanan bu değişim sonucunda kişinin bitap düşmesi kaçınılmaz olur. Peki ya sonra?
Aslında spordan sonra bedenin oksijene muhtaçlık duymayan bölgelerindeki kan akışının azalması bu durumun en kıymetli nedeni.
Misal spordan evvel bir yemek yemiş olun. Yemek yediğinizde mideniz genişler ve yemeğin sindirilmesi için gerekli enzim ve asitler devreye girer. Mide kasları bu esnada yani sindirim esnasında daha faaldir. Böylece öbür gastrointestinal (sindirim sistemi yolu) dokulara oksijen ve kan akışı sağlanmasına vücut daha fazla gereksinim duymaya başlar. Böylelikle siz spordayken bedeniniz bir yandan gastorintestinal yapılara da kan akışı sağlamak durumunda kalır.
Vücudun farklı dokuları tıpkı anda oksijen talep ettiğinde bu, iç organlarınızda ciddi bir çatışma yaratır. Zira bunun manası; beden bir yandan yemeği sindirmeye çalışırken bir yandan kaslara, kalbe, akciğere ve beyne kan pompalamaya çalışıyor demektir. Bu durum bağışıklık sisteminizi de eş vakitli olarak tetikleyeceği için antrenman yaparken yahut idmandan sonra mideniz bulanabilir.
Sporda yaptığınız hareketler de bedenin alarm vermesine yol açabilir.
Mesela mide ve karın bölgesindeki öteki organları sıkıştıracak idmanlar yaparsanız mide bulantısını daha ağır yaşayabilirsiniz. Bilhassa squat üzere çömelme odaklı yapılan hareketlerde bu durum sıkça yaşanır. Zira bu hareketleri yaparken bedende kalp atışı hızlanır ve oksijen muhtaçlığı artar. Bu sayede her nefes alıp verdiğinizde vücudunuz akciğerlerinize daha büyük hacimlerde hava çekmiş olur.
Bu durum da diyaframın karın bölgesine daha fazla baskı yapmasını sağlar ve her nefes alışınızda o bölgedeki kaslar devreye girer. Hal bu türlü oldu mu aç bile olsanız kusacak üzere hissetmeniz kaçınılmaz olabilir. Bu alanda yapılan çalışmalar, güç idmanlara sağlam olan bireylerin dahi bir müddet sonra kan akışları ve oksijenleri azalacağı için mide zarlarının ziyan görebileceğini söylüyor. Hatta işi ileriye taşıyıp bedeninin kaldırabileceğinden daha fazla spor yapmaya devam edenlerde mide kanamaları ve ülser üzere sorunlar bile görülebilir.
Bir öteki problem: Spor yaparken bedeninizin dehidrasyona yani susuzluğa maruz kalmış olması olabilir.
Kişi, antrenman yaparken terleyip nefes alıp verdikçe sıvı kaybeder. Bilhassa kendinizi haddinden fazla yoruyorsanız ve antrenman esnasında sık sık az az olmak üzere su içmiyorsanız susuz kalmanız olasıdır. ”Susuz kaldığımı nasıl anlarım?” diyenlere: Kas ağrılarınız varsa başınız dönüyorsa ve ağrıdan zonkluyorsa güzel geldin dehidrasyon bebek moduna girip gereken tedbirleri almaya hazırlanabilirsiniz.
Peki bu sorunları yaşamamak için nelere dikkat edilmeli?
Öncelikle her idman çıkışı çok yoruluyorsanız yaptığınız idmanın temposunda eza var demektir. Spordan sonra halsizleştiğinizde bedeniniz, bünyenize uygun tempoda antrenmanlar yapmanız gerektiğinin sinyalini size veriyor üzere düşünün ve antrenman programınızı revize edin. Bu alanda yapılan çalışmalara nazaran spor yapmaya çok yakın bir vakitte yemek yemeniz de yeterli olmaz. Hele ki bu alanda uzmanlar bireyler, sindirimi uzun süren yağlı ve ağır yiyeceklerden katiyen uzak durmanız gerektiğini söylüyor.
Spor yapmadan evvelki beslenme biçiminizde zerzevat, muz, fıstık ezmeli sandviç, protein bar ve yoğurt tarzı yiyecekleri tercih edebilirsiniz. Genelde beslenme saatleriniz spordan 2 saat evvel ve 2 saat sonra halinde olursa bu bedeninize daha âlâ gelir. Ayrıyeten spora başlarken ve bitirirken yapılan ısınma-soğuma hareketlerini yanlışsız yapmaya dikkat etmek de spor sonrası halsizliğini önleyebilir. Sizde de spordan sonra üstünüzden dozer geçmiş üzere bir yorgunluk oluyor mu? Tecrübelerinizi yorumlarda bizimle paylaşabilirsiniz.
Kaynaklar: Healthline, Science Alert